ಕೃಪೆ ಆದ್ಯಾತ್ಮಿಕ ಬಳಗ
? ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕ ವಿಚಾರ.??
*ಮೈಸೂರಿನ ಚಾಮುಂಡೇಶ್ವರಿ ದೇವಸ್ಥಾನದ ಬಗ್ಗೆ ನೀವು ತಿಳಿಯಲೇಬೇಕಾದ ವಿಷಯಗಳಿವು..!*
ಮೈಸೂರಿನಲ್ಲಿ ಭೇಟಿ ನೀಡಲು ಅತ್ಯಂತ ಜನಪ್ರಿಯ ಮತ್ತು ಪ್ರತಿಷ್ಠಿತ ಸ್ಥಳಗಳಲ್ಲಿ ಒಂದಾದ ಚಾಮುಂಡೇಶ್ವರಿ ದೇವಸ್ಥಾನವು ಸಾಂಪ್ರದಾಯಿಕ ಹಿಂದೂ ದೇವಾಲಯವಾಗಿದ್ದು, ಶಿವನ ಪತ್ನಿ ಪಾರ್ವತಿಯ ಅವತಾರವೆಂದು ನಂಬಲಾದ ಚಾಮುಂಡೇಶ್ವರಿ ದೇವಿಗೆ ಸಮರ್ಪಿತವಾಗಿದೆ. 18 ಮಹಾ ಶಕ್ತಿ ಪೀಠಗಳಲ್ಲಿ ಒಂದಾದ ಈ ಶಕ್ತಿ ಪೀಠವು ಭಕ್ತರ ಮನಸ್ಸಿನಲ್ಲಿ ಪವಿತ್ರ ಸ್ಥಾನವನ್ನು ಪಡೆದುಕೊಂಡಿದೆ. ಭಕ್ತರು ವಿಶೇಷವಾಗಿ ಆಷಾಢ ಮಾಸದಲ್ಲೇ ಯಾಕೆ ಚಾಮುಂಡೇಶ್ವರಿ ದೇವಿಯ ದರ್ಶನ ಪಡೆಯಲು ಬಯಸುತ್ತಾರೆ..? ಮೈಸೂರಿನ ಚಾಮುಂಡೇಶ್ವರಿ ದೇವಾಲಯದ ಮಹತ್ವ ಮತ್ತು ಇತಿಹಾಸ ಹೀಗಿದೆ ನೋಡಿ..
ಅದ್ಭುತವಾದ ಶಕ್ತಿಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿರುವ ದೇವಾಲಯಗಳು ಮತ್ತು ಅವುಗಳನ್ನು ಬೆಂಬಲಿಸಲು ಗಮನಾರ್ಹವಾದ ದಂತಕಥೆಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿರುವ ದೇವಾಲಯಗಳು ಕರ್ನಾಟಕದಲ್ಲಿ ಹೇರಳವಾಗಿದೆ. ಆದ್ದರಿಂದ, ಲಕ್ಷಾಂತರ ನಿಷ್ಠಾವಂತ ಭಕ್ತರು ಈ ವಿಸ್ಮಯ-ಸ್ಫೂರ್ತಿದಾಯಕ ದಂತಕಥೆಗಳ ಹಿಂದಿರುವ ದೇವತೆಗಳ ನೋಟವನ್ನು ಪಡೆಯಲು ಯಾವಾಗಲೂ ಉತ್ಸುಕರಾಗಿರುತ್ತಾರೆ. ಮೈಸೂರಿನ ಚಾಮುಂಡೇಶ್ವರಿ ದೇವಾಲಯವು ಶ್ರೀಮಂತ ಪರಂಪರೆಯಿಂದಾಗಿ ಅಂತಹ ದೇವಾಲಯಗಳಲ್ಲಿ ಒಂದಾಗಿದೆ. ಅದರಲ್ಲೂ ಆಷಾಢ ಮಾಸದಲ್ಲಿ ಮೈಸೂರಿನ ಚಾಮುಂಡೇಶ್ವರಿ ದೇವಿಯ ದರ್ಶನ ಪಡೆಯುವುದೇ ವಿಶೇಷ.
*ಶ್ರೀಮಂತಿಕೆಯುಳ್ಳ ದೇವಸ್ಥಾನ*
ಆರಂಭದಲ್ಲಿ ಚಾಮುಂಡೇಶ್ವರಿ ದೇವಸ್ಥಾನ ಚಿಕ್ಕದಾಗಿತ್ತು, ಆದರೆ ಕಳೆದ ಕೆಲವು ಶತಮಾನಗಳಿಂದ ಮೈಸೂರು ಮಹಾರಾಜರು ಮಾಡಿದ ಸಹಾಯ ಮತ್ತು ಅಭಿವೃದ್ಧಿಯ ಪರಿಣಾಮವಾಗಿ ಇದು ದೊಡ್ಡ ದೇವಾಲಯವಾಗಿದೆ. ಮೂಲ ದೇಗುಲವನ್ನು 12 ನೇ ಶತಮಾನದಲ್ಲಿ ಹೊಯ್ಸಳ ದೊರೆಗಳು ನಿರ್ಮಿಸಿದ್ದಾರೆ ಎಂದು ಒಂದಿಷ್ಟು ಹೇಳಿಕೆಗಳು ಹೇಳಿದರೆ, ಇದರ ಗೋಪುರವನ್ನು ಬಹುಶಃ 17 ನೇ ಶತಮಾನದ ವಿಜಯನಗರ ಆಡಳಿತಗಾರರು ನಿರ್ಮಿಸಿದ್ದಾರೆ ಎಂದು ಇನ್ನೊಂದಿಷ್ಟು ಹೇಳಿಕೆಗಳು ಹೇಳುತ್ತವೆ.
*ಪ್ರಾಣಿ ತ್ಯಾಗ ನಿಷಿದ್ಧ*
ಕಾಲಕ್ಕೆ ಅನುಗುಣವಾಗಿ, ಬದಲಾಗುತ್ತಿರುವ ಸಮಾಜಕ್ಕೆ ಹೊಂದಿಕೊಳ್ಳುವ ಕೆಲವು ಆಚರಣೆಗಳು ಇದ್ದವು. ಪ್ರಾಚೀನ ಕಾಲದಲ್ಲಿ, ಈ ಚಾಮುಂಡೇಶ್ವರಿ ದೇವಸ್ಥಾನದಲ್ಲಿ ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಮಾನವ ಮತ್ತು ಪ್ರಾಣಿ ಬಲಿಗಳನ್ನು ನೀಡಲಾಗುತ್ತಿತ್ತುಚಾಮುಗುರುಭ್ಯ ಶತಮಾನದಿಂದ ಈ ಆಚರಣೆಯನ್ನು ಕೈಬಿಡಲಾಯಿತು.
*ಚಾಮುಂಡೇಶ್ವರಿ ದೇವಾಲಯವು ಶಕ್ತಿ ಪೀಠವಾಗಿದೆ*
ಚಾಮುಂಡೇಶ್ವರಿ ದೇವಸ್ಥಾನವನ್ನು ಶಕ್ತಿ ಪೀಠವೆಂದು ಪರಿಗಣಿಸಲಾಗಿದೆ ಮತ್ತು ವಿಶ್ವದ 18 ಮಹಾ ಶಕ್ತಿ ಪೀಠಗಳಲ್ಲಿ ಒಂದಾಗಿದೆ. ಪುರಾಣ ಕಾಲದಲ್ಲಿ ಈ ಪ್ರದೇಶವನ್ನು ಕ್ರೌಂಚ ಪುರಿ ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗಿದ್ದರಿಂದ ಇದನ್ನು ಕ್ರೌಂಚ ಪೀಠ ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ. ಸತಿದೇವಿಯ ಕೂದಲು ಇಲ್ಲಿ ಬಿದ್ದಿದೆ ಎಂದು ಕಥೆಗಳು ಹೇಳಲಾಗುತ್ತದೆ.
*ಸಾವಿರ ಮೆಟ್ಟಿಲುಗಳು*
ನಿಮ್ಮ ಭಕ್ತಿಯನ್ನು ಸಾಬೀತುಪಡಿಸುವುದು ಸರಳವಾದ ಕೆಲಸವಲ್ಲ ಮತ್ತು 3000 ಅಡಿ ಎತ್ತರದ ಬೆಟ್ಟವನ್ನು ಹತ್ತುವ ಮೂಲಕ ದೇವಿಯ ದರ್ಶನ ಪಡೆಯುವುದು ಎಂದರೆ ಸಾಮಾನ್ಯವಾದ ಕೆಲಸವಲ್ಲ. 1659 ರಲ್ಲಿ ಬೆಟ್ಟದ ಮೇಲಿರುವ ಚಾಮುಗುರುಭ್ಯ ದೇವಸ್ಥಾನವನ್ನು ತಲುಪಲು, ಭಕ್ತರಿಗೆ ಸಹಾಯವಾಗಲೆಂದು ಹತ್ತಲು ಸಾವಿರ ಮೆಟ್ಟಿಲುಗಳನ್ನು ಮಾಡಲಾಗಿದೆ.
*ಕಲೆ ಮತ್ತು ವಾಸ್ತುಶಿಲ್ಪ*
ಚಾಮುಂಡಿ ದೇವಾಲಯದ ವಾಸ್ತುಶಿಲ್ಪವು ದ್ರಾವಿಡ ಶೈಲಿಗೆ ಅನುಗುಣವಾಗಿ ನಿರ್ಮಿಸಲಾದ ಚತುರ್ಭುಜ ಕಟ್ಟಡವನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ. ಇದು ಮುಖ್ಯ ಬಾಗಿಲು, ಪ್ರವೇಶದ್ವಾರ, ನವರಂಗ ಸಭಾಂಗಣ, ಅಂತರಾಳ ಮಂಟಪ, ಗರ್ಭಗುಡಿ ಮತ್ತು ಪ್ರಾಕಾರವನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ. ನೋಡಿದಾಕ್ಷಣ ಎಂತವರನ್ನು ಮೋಡಿ ಮಾಡುವ ಏಳು ಹಂತದ ಪಿರಮಿಡ್ ಗೋಪುರವು ಪ್ರವೇಶದ್ವಾರದಲ್ಲಿದೆ ಮತ್ತು ಗರ್ಭಗುಡಿಯ ಮೇಲ್ಭಾಗದಲ್ಲಿ ಸಣ್ಣ ಗೋಪುರವನ್ನೂ ನೋಡಬಹುದು.
*ನಾನಾ ದೇವರುಗಳ ಸ್ಥಳ*
ದೇವಾಲಯದ ಗೋಪುರವು ಬೆಳ್ಳಿ ಲೇಪಿತ ದ್ವಾರದ ಮೇಲೆ ಅಡೆತಡೆಗಳನ್ನು ನಿವಾರಿಸುವ ಗಣೇಶನ ಚಿತ್ರಣವನ್ನು ಇಡಲಾಗಿದೆ. ದೇವಾಲಯದ ಒಳಗೆ ಹೆಜ್ಜೆ ಹಾಕಿದಾಗ ಗಣೇಶನ ಚಿಕ್ಕ ಮೂರ್ತಿಯನ್ನು ಕಾಣಬಹುದು. ಕೆಲವು ಹೆಜ್ಜೆಗಳು ನಡೆದ ನಂತರ, ಗರ್ಭಗುಡಿಯ ಮುಂಭಾಗದಲ್ಲಿ ದೇವಿಯ ಧ್ವಜಸ್ತಂಭ, ಅವಳ ಹೆಜ್ಜೆ ಗುರುತುಗಳು ಮತ್ತು ನಂದಿಯ ಸಣ್ಣ ಪ್ರತಿಮೆಯನ್ನು ಕಾಣಬಹುದು. ನಂತರ ಪವಿತ್ರ ಕೋಣೆಯ ಹತ್ತಿರ ಹನುಮಂತನ ಮೂರ್ತಿಯನ್ನು ಕಾಣಬಹುದು.
*ಅವಳಿ ದಿಕ್ಪಾಲಕರು* ನಂದಿನಿ ಮತ್ತು ಕಮಲಿನಿ ಕೂಡ ಪ್ರವೇಶದ್ವಾರದಲ್ಲಿ ಇದ್ದಾರೆ. ಗರ್ಭಗುಡಿಯ ಮುಂದೆ, ಭಗವಾನ್ ಶಿವನ ಅಭಿವ್ಯಕ್ತಿಯಾದ ಭೈರವನ ಪ್ರತಿಮೆಯೂ ಗೋಚರಿಸುತ್ತದೆ. ಗರ್ಭಗುಡಿಯು ಕುಳಿತಿರುವ ಭಂಗಿಯಲ್ಲಿರುವ ದುರ್ಗೆಯ ಕಲ್ಲಿನ ವಿಗ್ರಹವನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ. ಈ ಚಿತ್ರವನ್ನು ಅಮರ ಋಷಿ ಮಾರ್ಕಂಡೇಯನು ಸಿಂಹಾಸನಾರೋಹಣ ಮಾಡಿದನೆಂದು ದಂತಕಥೆ ಹೇಳುತ್ತದೆ. ಮಹಾ ದೇವಿಯನ್ನು ಸ್ವತಃ ಸಂಕೇತಿಸುವ ಶ್ರೀ ಚಕ್ರದ ಚಿತ್ರವನ್ನೂ ದೇವಾಲಯದಲ್ಲಿ ಪೂಜಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ.
*ನಂದಿ ಪ್ರತಿಮೆ*
ದೇಗುಲದ ಆವರಣದಲ್ಲಿ ಶಿವನ ದಿವ್ಯ ವೃಷಭವಾದ ನಂದಿಯ ಪ್ರತಿಮೆಯಿದೆ. ಇದು ಸುಂದರವಾದ, ದೈತ್ಯಾಕಾರದ, ಕಪ್ಪು ಗ್ರಾನೈಟ್ ನಂದಿಯ ಪ್ರತಿಮೆಯಾಗಿದ್ದು, ಬೆಟ್ಟದ ಮೇಲೆ 800 ನೇ ಮೆಟ್ಟಿಲುಗಳ ಮೇಲೆ ಶಿವನ ದೇವಾಲಯದ ಮುಂದೆ ಸಾಕಷ್ಟು ಹತ್ತಿರದಲ್ಲಿದೆ. ಪ್ರತಿಮೆಯು 15 ಅಡಿ ಎತ್ತರ, 24 ಅಡಿ ಉದ್ದ ಮತ್ತು ಅದರ ಕೊರಳಲ್ಲಿ ಸೊಗಸಾದ ಘಂಟೆಗಳ ಮಾಲೆಯನ್ನು ಧರಿಸಿರುವುದು ಕಂಡುಬರುತ್ತದೆ. ಈ ಬೃಹದಾಕಾರದ ನಂದಿ ಭಾರತದಲ್ಲೇ ಅತಿ ದೊಡ್ಡದಾದ ನಂದಿ ವಿಗ್ರಹವಾಗಿದೆ.
*ಮಹಿಷಾಸುರನ ಪ್ರಸಿದ್ಧ ಪ್ರತಿಮೆ*
ಚಾಮುಂಡೇಶ್ವರಿ ದೇವಸ್ಥಾನದ ಮುಂದೆ, ಕೈಯಲ್ಲಿ ಖಡ್ಗ ಮತ್ತು ಸರ್ಪವನ್ನು ಹಿಡಿದಿರುವ ರಾಕ್ಷಸ ಮಹಿಷಾಸುರನ ಬೃಹತ್ ಪ್ರತಿಮೆಯನ್ನು ಕಾಣಬಹುದು. ರಾಕ್ಷಸನನ್ನು ಕೊಂದ ನಂತರ, ದೇವಿಯು ಚಾಮುಂಡಿ ಬೆಟ್ಟದ ಮೇಲೆ ನೆಲೆಸಿದ್ದಳು ಎಂದು ಹೇಳಲಾಗುತ್ತದೆ. ಅಂದಿನಿಂದ ಇಂದಿನವರೆಗೆ ಅವಳನ್ನು ಗೌರವ ಮತ್ತು ಭಕ್ತಿಯಿಂದ ಪೂಜಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಮಹಿಷಾಸುರ ಎಂಬ ರಾಕ್ಷಸನ ಉಪಟಳ ಸಹಿಸಲು ಅಸಾಧ್ಯವಾದಾಗ ದೇವತೆಗಳೆಲ್ಲಾ ಬ್ರಹ್ಮ, ವಿಷ್ಣು ಹಾಗೂ ಮಹೇಶ್ವರನ ಮೊರೆ ಹೋಗುತ್ತಾರೆ. ನಂತರ ದೇವತೆಗಳು ತಮ್ಮ ಶಕ್ತಿಯನ್ನು ಒಟ್ಟುಗೂಡಿಸಿ ದೇವಿಯನ್ನು ಸೃಷ್ಟಿಸುತ್ತಾರೆ. ಆ ದೇವಿ ಉಗ್ರ ಸ್ವರೂಪವನ್ನು ತಾಳಿ ರಾಕ್ಷಸನನ್ನು ಸಂಹಾರ ಮಾಡುತ್ತಾಳೆ. ಅಂದಿನಿಂದ ಇಲ್ಲಿ ದೇವಿಯನ್ನು ಮಹಿಷಾಸುರ ಮರ್ದಿನಿ ಎಂದೂ ಕರೆಯುತ್ತಾರೆ ಅಂದರೆ ಮಹಿಷಾಸುರನನ್ನು ಸಂಹರಿಸಿದವಳು ಎಂದರ್ಥ.
*ಹಬ್ಬಗಳು*
ಈ ದೇವಾಲಯವು ಆಷಾಢ ಶುಕ್ರವಾರ, ನವರಾತ್ರಿ ಮತ್ತು ಅಮ್ಮನವರ ವರ್ಧಂತಿಯಂತಹ ಹಬ್ಬಗಳ ಆಚರಣೆಗಳಿಗೆ ಹೆಸರುವಾಸಿಯಾಗಿದೆ. ಆಷಾಢ ಮಾಸದಲ್ಲಿ ಶುಕ್ರವಾರವನ್ನು ವಿಶೇಷವಾಗಿ ಮಂಗಳಕರವೆಂದು ಪರಿಗಣಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಈ ತಿಂಗಳಲ್ಲಿ ಆಚರಿಸಲಾಗುವ ಮತ್ತೊಂದು ಹಬ್ಬ ಚಾಮುಂಡಿ ಜಯಂತಿ. ಈ ದಿನವನ್ನು ಮೈಸೂರು ಮಹಾರಾಜರು ದೇವಿಯ ಉತ್ಸವ ಮೂರ್ತಿಯನ್ನು ಪ್ರತಿಷ್ಠಾಪಿಸಿದ ವಾರ್ಷಿಕೋತ್ಸವದಂದು ಆಚರಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಆಷಾಢ ಮಾಸದಲ್ಲಿ ದೇಶಾದ್ಯಂತ ಭಕ್ತರು ದೇವಿಯ ದರ್ಶನಕ್ಕಾಗಿ ಇಲ್ಲಿಗೆ ಬರುತ್ತಾರೆ. ಮತ್ತು ನಿಂಬೆ ಹಣ್ಣಿನ ದೀಪವನ್ನು ಬೆಳಗಿಸುತ್ತಾರೆ. ಆಷಾಢ ಮಾಸದಲ್ಲಿ ದೇವಿಗೆ ನಿಂಬೆ ಹಣ್ಣಿನ ದೀಪ ಬೆಳಗಿದರೆ ಇಷ್ಟಾರ್ಥಗಳೆಲ್ಲಾ ಈಡೇರುವುದು ಎನ್ನುವ ನಂಬಿಕೆಯಿದೆ.
ಇಲ್ಲಿ ಆಚರಿಸಲಾಗುವ ಪ್ರಮುಖ ಹಬ್ಬವೆಂದರೆ ನವರಾತ್ರಿ. ಮೈಸೂರು ದಸರಾವನ್ನು ಕರ್ನಾಟಕದ ರಾಜ್ಯೋತ್ಸವವಾಗಿ ಆಚರಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ, ಇದನ್ನು ಕನ್ನಡದಲ್ಲಿ ನಾಡಹಬ್ಬ ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ. ನವರಾತ್ರಿಯ ಸಮಯದಲ್ಲಿ, ದೇವಿಯ ಒಂಬತ್ತು ವಿಭಿನ್ನ ಅಂಶಗಳನ್ನು ಚಿತ್ರಿಸಲು ದೇವಿಯನ್ನು 9 ವಿಧಗಳಲ್ಲಿ ಅಲಂಕರಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ನವರಾತ್ರಿಯ 7ನೇ ದಿನದಂದು ಮೈಸೂರಿನ ಜಿಲ್ಲಾ ಖಜಾನೆಯಿಂದ ಮಹಾರಾಜರು ಕೊಡುಗೆಯಾಗಿ ನೀಡಿದ ಅಮೂಲ್ಯ ಆಭರಣಗಳನ್ನು ತಂದು ಚಾಮುಂಡಿ ದೇವಿಗೆ ಅರ್ಪಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ.
*ಭೇಟಿ ನೀಡಲು ಉತ್ತಮ ಸಮಯ*
ಚಾಮುಂಡಿ ಬೆಟ್ಟಗಳು ಮತ್ತು ಚಾಮುಂಡೇಶ್ವರಿ ದೇವಸ್ಥಾನಕ್ಕೆ ಭೇಟಿ ನೀಡಲು ಉತ್ತಮ ಸಮಯವೆಂದರೆ ಮುಂಜಾನೆ. ಅಕ್ಟೋಬರ್‌ನಿಂದ ಡಿಸೆಂಬರ್‌ವರೆಗೆ ಬೆಳಿಗ್ಗೆ 6 ಗಂಟೆಯ ಸಮಯವು ದೇವಿಯ ದರ್ಶನಕ್ಕೆ ಉತ್ತಮ ಸಮಯ. ಮತ್ತು ಆಷಾಢ ಮಾಸವು ಕೂಡ ಅತ್ಯಂತ ಮಹತ್ವಪೂರ್ಣವಾಗಿದೆ. ಪ್ರಸ್ತುತ ಆಷಾಢ ಮಾಸವು ನಡೆಯುತ್ತಿದ್ದು, ಈ ಅವಧಿಯಲ್ಲಿ ನೀವು ದೇವಿಯ ದರ್ಶನವನ್ನು ತಪ್ಪದೇ ಮಾಡಿ.
*!! ಶ್ರೀಕೃಷ್ಣಾರ್ಪಣಮಸ್ತು !!*
